Volha Łojka: Usio idzie da taho, što Biełaruś nie daviadziecca dałučać siłaj — jana sama ŭpadzie ŭ ruki Rasii

— Jość šmat padstavaŭ mierkavać, što vybary 2025 hodu nia buduć ni svabodnymi, ni demakratyčnymi, i što ich pieramožca ŭžo pieradvyznačany. Tamu ŭ hetaj prahramie my havorym pra toje, što budzie paśla 26 studzienia 2025 hodu. Ci budzie intensiŭnaść represijaŭ (kolkaść palitviaźniaŭ jak indykatar) mianiacca paśla vybaraŭ?

— Ja dumaju, što jana budzie mianiacca, i dumaju, što budzie źnižacca. Ja b nie nazyvała heta adlihaj, bo ŭsio ž taki asłableńnie represijaŭ — heta nie zusim adliha (kali razumieć pad adlihaj toje, što robicca dazvolenym raniej zabaronienaje). Nu, prosta ŭžo ŭsich pakarajuć za toje, što było ŭ 2020—2021 hadach, i praciahvać pieraśled za padziei piacihadovaj daŭnaści, napeŭna, było b krychu dziŭna. A tut jašče i termin daŭnaści pa hetych złačynstvach skončycca, i možna budzie pastupova zajaŭlać, što my z hetym skončyli. Ja zaraz baču, što, u pryncypie, cisk, napeŭna, i ciapier krychu mienšy, čym raniej. Tym bolš što jość bolš za 200 čałaviek, jakija vyjšli na volu ŭ vyniku pamiłavańnia. Heta vielmi dobra, heta najlepšaja navina apošniaha hodu. Ale skazać, što heta adliha, ja nie mahu. Usio, što było nielha ŭ 2023—2024 hadach, usio heta budzie nielha i ŭ 2025 hodzie.

— Što aznačaje ŭdzieł u vybarčaj kampanii alternatyŭnych Łukašenku kandydataŭ — Hajdukieviča, Kanapackaj, Syrankova, Chižniaka? Heta nie prykmieta niejkich źmienaŭ u palityčnaj systemie, ale mo prykmieta kali nie liberalizacyi, dyk prynamsi ŭskładnieńnia?

— Ciapierašnija kandydaty na vybarach — dla mianie adnaznačna spojlery, i havaryć tam niama pra što.

Ale jość kiejs Dźmitryjeva, jaki nie nastolki adnaznačny, jak mnohija (asabliva tyja, chto za miežami Biełarusi) sprabujuć padać, traktujučy jaho jak ahienta KDB. Čałaviek sprabuje namacać niejkuju miažu dazvolenaha. Zaŭsiody tak było. Niechta pačynaŭ niešta sprabavać rabić. Pryčym u ciapierašnich umovach niešta sprabavać rabić — heta sapraŭdy niebiaśpiečna. Ja pavažaju jaho. Ja nia vieru, što jon kreatura KDB.

Ale navat kali i tak, heta ŭsio roŭna niejkaje namacvańnie novaj narmalnaści, heta sproba vyjści za miežy čysta siłavoha varyjantu. I takija ludzi važnyja, patrebnyja. Jany buduć źjaŭlacca ŭnutry krainy. Jon robić toje, što robić, pad svaim imiem, robić heta ŭ sytuacyi, kali heta niebiaśpiečna dla jaho asabista. Jon razumieje, čym ryzykuje, bo ŭžo adsiedzieŭ.

— Jak buduć vyhladać biełaruska-rasiejskija adnosiny praz hod, u śniežni 2025 hodu?

— Ja spadziajusia, što nia tak, jak zaraz. Moža, heta biespadstaŭny aptymizm. 

Pakul usio idzie da taho, što Biełaruś nie daviadziecca dałučać siłaj — jana sama ŭpadzie ŭ ruki Rasiei, biez dadatkovych vysiłkaŭ. Usie vysiłki ŭžo zroblenyja. Klijent hatovy, klijent daśpieŭ.

Stan biełaruskaj ekanomiki zaraz taki, što ja nie ŭjaŭlaju, jak jana moža samastojna isnavać. Ja nia dumaju, što takoje stanovišča mohuć źmianić adzinkavyja pasłableńni sankcyjaŭ.

— Niaredka možna pačuć tezu, što praz Łukašenku suverenitet Biełarusi ŭžo stračany. A voś ci možna skazać, što chacia b adzin biełaruski čynoŭnik ci siłavik byŭ pryznačany z Maskvy ci na zahad Maskvy? Ci jość vypadki, kali biełaruskamu čynoŭniku ci siłaviku naŭprost addajuć rasparadžeńni z Rasiei? Ci aparat ułady Łukašenka ŭsio ž kantraluje?

— Kantakty na ŭzroŭni kiraŭnikoŭ biełaruskich rehijonaŭ i finansavyja ŭlivańni na miascovym uzroŭni ŭžo jość. Mnohija biełaruskija čynoŭniki vielmi prarasiejskija. Kali pierad imi paŭstanie niaprosty vybar pamiž Pucinym i Łukašenkam, ja surjozna bajusia, što jany vybieruć Pucina.

— A chiba pry Łukašenku tak nie było zaŭsiody?

— Było, ale nie ŭ takich pamierach, nia tak šyroka. I infarmacyjnaje pole nie było nastolki prarasiejskaje. U 2019 hodzie, kali vialisia sprečki nakont intehracyjnych «mapaŭ», havaryłasia, što adzinaja padatkovaja palityka dla nas nieprymalnaja, što ŭ nas svaje padychody. Ciapier vyjaŭlajecca, što całkam prymalnaja. I ŭ bolšaści čynoŭnikaŭ heta nie vyklikaje nijakaha supracivu. Kali zahady pačnuć iści nia ź Miensku, a z Maskvy, mnohija čynoŭniki navat nia źviernuć na heta ŭvahi. Zanadta hłyboka my ŭciahnulisia ŭ hetuju hulniu. Asabliva z ulikam taho, što hrošy — u Rasiei i z Rasiei. I muzyku budzie zamaŭlać jana.

• 3
• 7
• 2
• 4
• 2
• 9
• 3
• 0